सध्या राज्यातील गहू बाजारात स्थिरता पाहायला मिळत असून, गव्हाचे दर मागील काही आठवड्यांपासून विशेष चढउतार न करता ठराविक मर्यादेतच फिरताना दिसत आहेत.
आज दिनांक १५ एप्रिल २०२५ रोजी संपूर्ण महाराष्ट्रातील बाजार समित्यांमध्ये गव्हाची एकूण आवक १७ हजार ४७६ क्विंटल इतकी झाली आहे. गहू या प्रमुख अन्नधान्य पिकाला मिळणारा दर हा सध्या प्रतिक्विंटल २,९३० रुपयांच्या आसपास आहे, परंतु हा दर प्रत्यक्षात गव्हाच्या जातीप्रमाणे व बाजार समितीनुसार मोठ्या प्रमाणात बदलतो आहे. मुंबई बाजार समितीमध्ये सर्वाधिक गव्हाची आवक नोंदवली गेली असून एकूण १० हजार १४ क्विंटल गहू दाखल झाला आहे.
मुंबई मार्केटमध्ये लोकल गव्हाला मिळालेला दर:
विशेष म्हणजे, मुंबई मार्केटमध्ये स्थानिक म्हणजेच “लोकल” जातीच्या गव्हाला कमाल ६,००० रुपये प्रति क्विंटल इतका दर मिळाल्याची नोंद आहे, जो की राज्यातील इतर बाजारपेठांच्या तुलनेत सर्वाधिक आहे. याच ठिकाणी किमान दर ३,००० रुपये आणि सर्वसाधारण दर ४,५०० रुपये इतका राहिला.
दुसऱ्या बाजूला, पिंपळगाव(ब) – औरंगपूर भेंडाळी बाजार समितीत मात्र केवळ २ क्विंटल गहू दाखल झाला आणि त्याला मिळालेला दर केवळ २,४५३ रुपये इतका राहिला. हे दर दर्शवतात की स्थानिक मागणी, साठवण, वाहतूक खर्च, दर्जा आणि जातीवर दरांचे बरेच काही अवलंबून आहे.
विविध बाजार समित्यांमध्ये गव्हाला मिळालेला दर:
विविध बाजार समित्यांमध्ये गव्हाच्या विविध जातींची आवक झाली असून त्यामध्ये १४७, २१८९, बन्सी, शरबती, हायब्रीड आणि लोकल अशा विविध जातींचा समावेश आहे. यामध्ये “शरबती” व “बन्सी” या दर्जेदार जातींना काही बाजारात तुलनेत अधिक दर मिळाल्याचे दिसून येते. उदाहरणार्थ, पुणे येथे शरबती गहू ४,००० ते ५,८०० रुपये दरम्यान विकला गेला, तर सोलापूर बाजारात त्याला ४,१०० रुपयांचा उच्चांकी दर मिळाला.
तसेच सांगली, गंगाखेड, उल्हासनगर आणि तासगाव या ठिकाणीही लोकल गहू सरासरी ३,२०० ते ४,४०० रुपयांपर्यंत विकला गेला आहे. यामध्ये सांगलीमध्ये गहूचा कमाल दर ४,४०० रुपये होता तर गंगाखेड येथे ३,२०० रुपये दर मिळाला.
सोलापूर व पुणे या मोठ्या शहरांमध्ये शरबती गहूला चांगला प्रतिसाद मिळत असून हे दर शहरातील मागणी, ग्राहक वर्ग व उत्पादनाच्या गुणवत्तेवर आधारित आहेत. दुसरीकडे, ग्रामीण व लहान बाजारपेठांमध्ये दर तुलनेत कमी असून, अनेक ठिकाणी गव्हाला २,४५० ते २,७५० रुपये इतकाच सरासरी दर मिळतो आहे.
शेष वृत्त : सध्याच्या परिस्थितीत राज्यात गव्हाची आवक मोठ्या प्रमाणात असून, गहू खरेदीसाठी खासगी व्यापाऱ्यांपेक्षा शासनाच्या विविध योजनांद्वारे होणारी खरेदीही एक महत्त्वाचा घटक बनली आहे.
यामुळे बाजारभाव काही प्रमाणात स्थिर राहिले आहेत. मात्र काही बाजार समित्यांमध्ये दरात चढ-उतार दिसून येतात, ज्याचा थेट संबंध त्या भागातील आवक आणि मागणीशी आहे. विशेषतः मुंबई, पुणे आणि सांगलीसारख्या बाजारांमध्ये गहू विक्री करताना उत्पादक शेतकऱ्यांना अधिक नफा मिळण्याची शक्यता असते, तर ग्रामीण भागात भाव तुलनेत थोडेसे कमी असतात.
एकूणच, आजच्या बाजारात गहू विक्री करताना जातीची निवड, गुणवत्ता, स्थानिक मागणी आणि वाहतूक खर्चाचा अभ्यास करणे फार आवश्यक ठरते.
शेतकऱ्यांनी आपला माल योग्य ठिकाणी विक्रीसाठी घेऊन जावा, ज्यामुळे त्यांना अधिक भाव मिळवून उत्पन्नात वाढ होईल. आगामी काळात गव्हाची आवक आणखी काही काळ चालू राहील, त्यामुळे बाजारात स्पर्धा राहीलच, पण चांगल्या दराच्या शक्यता केवळ चांगल्या नियोजनातच दडलेल्या असतील.
About the Author
